De telefoon gaat. "Hallo, met Joop. Wat doet bij jullie nou de hypotheekrente?" Joop is niet de eerste en enige die me deze vraag zo even telefonisch stelt. Ik ben dan gelijk wakker. "Ergens tussen de 1 en 6 procent, Joop," zou ik willen antwoorden. "Want wat je me vraagt is net zoiets als de Media Markt binnenlopen om te vragen wat een televisie kost. Of Wooncentrum Veerman bellen om te informeren naar de prijs van een bankstel."
Ik weet inmiddels door vragen heen te kijken en de behoefte van de klant te achterhalen. Dus blijf ik professioneel en antwoord: "Als ik het goed begrijp, Joop, ben je met een hypotheek bezig. Over welk type hypotheek praten we?" “Eh... Ik heb net een huis gekocht en nou moet ik gewoon nog even een hypotheek hebben”. Het verbaast me met hoeveel gemak Joop praat over 'het even sluiten van een hypotheek'. Ik overtuig Joop van het feit dat een hypotheek toch echt een complex product is en nodig hem uit om langs te komen voor een vrijblijvend gesprek.
De tijd van 'kom maar binnen en hoeveel wil je lenen' is al jaren voorbij. In het verleden werd er te makkelijk een te hoge lening verstrekt. De gedachte was dat de huizenprijzen toch alleen maar zouden stijgen. Die luchtbel is inmiddels hard uit elkaar gespat. Als hypotheekadviseur hebben wij de zorgplicht om een advies op te stellen dat passend is voor de klant. Wij moeten ervoor zorgen dat de hypotheek betaalbaar is. Nu, en in de dertig jaar die daarna komen, zowel bij leven als bij overlijden en arbeidsongeschiktheid. Dit kunnen wij niet doen zonder een deugdelijke inventarisatie. Alleen dan zijn wij in staat om een juist en goed advies te geven.
Sommige klanten vinden het allemaal maar lastig. Al die vragen. Waar is dat nou goed voor? Joop wil alleen maar even een hypotheek want “die krijgt iedereen toch gewoon”. Ik trek dan de vergelijking met het uitzoeken van de keuken of badkamer. Hoeveel tijd wordt daar niet aan besteed? Is het niet gek dat je een financiële verplichting, waar je de rest van je leven aan vast zit, dan eventjes snel-snel wilt regelen?
Daarbij stelt de wetgever strenge eisen aan ons hypotheekadvies. Als de inventarisatie niet juist is gedaan of niet reproduceerbaar is, overtreden wij bijvoorbeeld art 4.23 Wft. Dit kan een boete van categorie 2 opleveren. De basis van die boete is € 500.000,-. Vervolgens wordt gekeken of dit kan worden gematigd. De regels zijn streng. Als iemand bijvoorbeeld aangeeft dat hij spaargeld heeft en ik heb hier geen kopie bankafschrift van in mijn dossier zitten, dan ben ik al in overtreding. Door misstanden in het verleden is tegenwoordig dus grote zorgvuldigheid geboden.
Het rentepercentage dat Joop wil weten vormt een belangrijk onderdeel van een deskundig hypotheekadvies. Maar een goed advies houdt rekening met alle facetten en zorgt ervoor dat je gedurende de rest van je leven met recht kunt spreken van woongenot, ongeacht het scenario dat volgt.
